Przyroda

Kategoria: Przyroda
Opublikowano: 31 grudnia 2021
Admin
Odsłony: 715

Park Krajobrazowy „Podlaski Przełom Bugu” zajmuje 11 006 ha, natomiast otulina 4540 ha (łącznie 15546 ha). Na obszarze otuliny Parku obowiązują zakazy, nakazy i ograniczenia określone w Uchwale Nr XII/75/90 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białej Podlaskiej z dnia 23 kwietnia 1990r. w sprawie utworzenia Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Granice Nadbużańskiego Obszaru Chronionego zostały zmienione w momencie utworzenia Parku Krajobrazowego. Park rozciąga się na terenie kilkudziesięciu kilometrów, począwszy od Platerowa (gmina sąsiadująca), a skończywszy na Terespolu (położonym na granicy Polski i Białorusi). Główną osią Parku jest rzeka Bug, stąd jego wybitnie wydłużony kształt.

Rezerwat przyrody „Zabuże” utworzono w 1983r jest to obszar lasu o powierzchni 34,07 ha położony w Leśnictwie Zabuże – Nadleśnictwo Sarnaki. Nazwa rezerwatu pochodzi od Uroczyska ,,Zabuże” położonego nad rzeką Bug między miejscowościami Mierzwice – Zabuże -Hołowczyce. Głównym przedmiotem ochrony na terenie rezerwatu są dobrze zachowane drzewostany dębowo – sosnowe z interesującym runem i ciekawą awifauną, ponadto formy ukształtowania terenu, będące efektem zlodowacenia środkowopolskiego. Największe powierzchnie stanowią gleby brunatne właściwe – podtyp gleb najmniej przekształconych gospodarką człowieka. Fakt ten świadczy o dużej naturalności występujących siedlisk i zbiorowisk roślinnych jest skorelowany z aktualnym składem gatunkowym drzewostanu. Gatunkiem panującym jest dąb szypułkowy w wieku około 140 lat. Z roślin chronionych i rzadkich występują tu: lilia złotogłów, buławnik czerwony, listeria jajowata, gnieźnik leśny i wawrzynek wilczełyko. Ponadto występują: pierwiosnka lekarska, czernieć gronkowy, fiołek przedziwny, fiołek drobny, pomocnik baldaszkowy. Bogatą awifaunę reprezentują 32 gatunki gniazdujące na terenie rezerwatu np.: zięba, świstunka, sikora modra, bogatka. Osobliwością jest gniazdowanie muchołówki, myszołowa, dzięcioła czarnego, kruka. Ochroną rezerwatową objęte są utwory geologiczne pochodzenia glacjalnego, wąwozy erozyjne.

Rezerwat „Kózki” utworzony w 2000r o powierzchni 86,12ha położony jest w północnej części gminy Sarnaki nad rzeką Bug tuż przy moście na trasie Łosice – Siemiatycze. Północną granicę rezerwatu stanowi koryto rzeki Bug, zaś południową ciąg bagnistych starorzeczy. Celem ochrony jest zabezpieczenie środowiska bytowania oraz stanowisk lęgowych gatunków ptaków takich jak kulon, sieweczka obrożna, sieweczka rzeczna, rybitwa biołoczelna. Migrujące ptaki: nur czarnoszyi, skandynawski podgatunek pliszki żółtej i świergotek rdzawogardlisty.

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej teren Doliny Bugu zostanie włączony do sieci obiektów o szczególnym znaczeniu przyrodniczym NATURA 2000. Obszar specjalnej ochrony (SOO) – „habitat” obejmie rezerwat „Zabuże” a obszar specjalnej ochrony (OSO) – ochrona dzikich ptaków obejmie rezerwat „Kózki”.

Ścieżka przyrodnicza „Kózki” położona jest na terenie rezerwatu ornitologicznego „Kózki” i znajduje się na niej 7 przystanków. Rozległy teren pokryty wydmami z licznymi rowami, często wypełnionymi wodą jest efektem procesów akumulacji i erozji wodnej. Występuje ciąg porośniętych olszynami bużysk. Na wydmach króluje roślinność ksenotermiczna, a w dole roślinność hydrofilna. Występuje tu rozchodnik ostry, kocanki piaskowe, jastrzębiec kosmaczek, pięciornik piaskowy, macierzanka piaskowa, dziewanna wielkokwiatowa, szczotlicha siwa, połonicznik. Spośród gniazdujących gatunków ptaków o wysokiej randze faunistycznej spotyka się: rybitwę białoczelną i sieweczkę obrożną (oba gatunki wymienione są w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt). Typowe dla doliny Bugu ptaki to: czajka, rybitwa białoczelną i zwyczajna, sieweczka rzeczna i obrożna, brodziec piskliwy. Spośród przelatujących i wypoczywających stad ptaków zalicza się gęsi: gęgawa zbożowa, mała oraz liczne kaczki jak gągął, różeniec świstun. Do gatunków gniazdujących należą: łabędź niemy, kaczka krzyżówka, łyska, derkacz. Na podmokłych łąkach występuje storczyk krwisty objęty ścisłą ochroną. Wśród olszyn spotyka się krętogłowy, kowaliki oraz dzięcioły: dużego, średniego i zielonego.

Ścieżka przyrodnicza „Trojan” znajduje się nieopodal rezerwatu leśnego „Zabuże” i wytyczona jest na łąkach wokół malowniczego jeziorka o nazwie Trojan. Występuje 6 przystanków opisujących kolejno zbiorowiska wiklin nadrzecznych (głównie wierzby), zbiorowisko łęgu topolowo – wierzbowego. Spotykamy tu dęby szypułkowe jako pomniki przyrody. Jeziorko Trojan to największy naturalny zbiornik wodny na terenie Parku, mający stałe połączenie z Bugiem. Spośród roślinności wodnej występują na jeziorku: grążel żółty, grzybienie białe oraz okrężnica bagienna, pływacz zwyczajny, rzęsa drobna i trój rowkowa a także osoka aloesowata. Dalej w wielogatunkowym żyznym lesie lipowo – dębowo – grabowym występuje parzydło leśne i objęte całkowitą ochroną: orlik pospolity, wawrzynek wilczełyko, lilia złotogłów, podkolan biały, kruszynek szerokolistny. Częściowo chronione to: kopytnik pospolity, porzeczka czarna, marzanka wonna, kalina koralowa, konwalia majowa, kruszyna pospolita. Spośród gatunków rzadkich występuje olsza szara. W sosnowym lesie obok łąk bytują typowe gatunki ptaków: dudek, dzięcioły, krętogłów, dzieżba srokosz. W starorzeczu spotyka się kaczki krzyżówki, łabędzie, cyranki, głowienki, ciernice łyski. Na ostatnim przystanku wchodzi się na stary trakt, który łączył kiedyś dwa państwa Polskę i Litwę.

Ścieżka „Przyrodniczo – Leśna” Nadleśnictwa Sarnaki przebiega przez drzewostany leśnictwa Mierzwice, w tym przez część rezerwatu „Zabuże” a na odcinku długości ok. 500m po skarpie rzeki Bug. Na ścieżce tej znajduje się 16 przystanków które pozwalają na praktyczne zapoznanie się z większością zagadnień związanych z gospodarką leśną.